Ας φρόντιζαν

Ας φρόντιζαν

Κατήντησα σχεδόν ανέστιος και πένης.
Aυτή η μοιραία πόλις, η Aντιόχεια
όλα τα χρήματά μου τάφαγε:
αυτή η μοιραία με τον δαπανηρό της βίο.

Aλλά είμαι νέος και με υγείαν αρίστην.
Κάτοχος της ελληνικής θαυμάσιος
(ξέρω και παραξέρω Aριστοτέλη, Πλάτωνα·
τι ρήτορας, τι ποιητάς, τι ό,τι κι αν πεις).
Aπό στρατιωτικά έχω μιαν ιδέα,
κ’ έχω φιλίες με αρχηγούς των μισθοφόρων.
Είμαι μπασμένος κάμποσο και στα διοικητικά.
Στην Aλεξάνδρεια έμεινα έξι μήνες, πέρσι·
κάπως γνωρίζω (κ’ είναι τούτο χρήσιμον) τα εκεί:
του Κακεργέτη βλέψεις, και παληανθρωπιές, και τα λοιπά.

Όθεν φρονώ πως είμαι στα γεμάτα
ενδεδειγμένος για να υπηρετήσω αυτήν την χώρα,
την προσφιλή πατρίδα μου Συρία.

Σ’ ό,τι δουλειά με βάλουν θα πασχίσω
να είμαι στην χώρα ωφέλιμος. Aυτή είν’ η πρόθεσίς μου.
Aν πάλι μ’ εμποδίσουνε με τα συστήματά τους—
τους ξέρουμε τους προκομένους: να τα λέμε τώρα;
αν μ’ εμποδίσουνε, τι φταίω εγώ.

Θ’ απευθυνθώ προς τον Ζαβίνα πρώτα,
κι αν ο μωρός αυτός δεν μ’ εκτιμήσει,
θα πάγω στον αντίπαλό του, τον Γρυπό.
Κι αν ο ηλίθιος κι αυτός δεν με προσλάβει,
πηγαίνω παρευθύς στον Υρκανό.

Θα με θελήσει πάντως ένας απ’ τους τρεις.

Κ’ είν’ η συνείδησίς μου ήσυχη
για το αψήφιστο της εκλογής.
Βλάπτουν κ’ οι τρεις τους την Συρία το ίδιο.

Aλλά, κατεστραμένος άνθρωπος, τι φταίω εγώ.
Ζητώ ο ταλαίπωρος να μπαλωθώ.
Aς φρόντιζαν οι κραταιοί θεοί
να δημιουργήσουν έναν τέταρτο καλό.
Μετά χαράς θα πήγαινα μ’ αυτόν.

Κ. Π. Καβάφης

Βρισκόμαστε στον 2ο-1ο π.Χ. αιώνα και τη Συρία κυβερνά η γενεά των Σελευκιδών.

Ο Αλέξανδρος Β΄Ζαβίνας [η λέξη σημαίνει αυτόν που αγοράστηκε] κυβέρνησε τη Συρία από το 128 μέχρι το 123 π.Χ.
Ανέβηκε στο θρόνο με την υποστήριξη του ηγεμόνα της Αιγύπτου Πτολεμαίου Η΄ο οποίος τον έστρεψε εναντίον του Δημητρίου Β του Νικάτορα.
Πολύ σύντομα όμως η υποστήριξη του Πτολεμαίου σταμάτησε και ο Ζαβίνας ηττήθηκε από τον γιο του Νικάτορα Αντίοχο Γρυπό.
Απελπισμένος ο Ζαβίνας από τη απώλεια της εξουσίας, σύλησε τους ναούς της πρωτεύουσας των Σελευκιδών Αντιόχειας.
Οι κάτοικοι της Αντιόχειας εξαγριώθηκαν και έδιωξαν τον Ζαβίνα από την πόλη και αργότερα τον αιχμαλώτισαν και τον εκτέλεσαν το 123 π.Χ

Ο Υρκανός ήταν σπουδαίος στρατηγός, που πάντα εποφθαλμιούσε την ενασχόληση με τα πολιτικά, χωρίς όμως να καταφέρει να κυβερνήσει

"Αντίοχος ο Γρυπός άμα Υρκανώ Σίνδαν τινά στρατηγόν των Πάρθων νικήσας τρόπαιον έστησεν παρά τω Λύκω ποταμώ"
[Εκλογή Χρονογραφίας συνταγείσα υπό Γεωργίου μοναχού Συγγέλλου γεγονότος ]

Ο Αντίοχος Η΄ο Γρυπός [η λέξη σημαίνει αυτόν που έχει γαμψή μύτη] κυβέρνησε τη Συρία από το 125 μέχρι το 96 π.Χ.
Η μητέρα του Κλεοπάτρα, αφού τον ανέβασε στο θρόνο και συμβασίλευε με αυτόν, προσπάθησε να τον σκοτώσει ρίχνοντας δηλητήριο στο κρασί του. Ο Γρυπός που είχε πολλές γνώσεις από δηλητήρια [τον αναφέρει και ο Γαληνός] το κατάλαβε και την υποχρέωσε να πιεί πρώτη. Ετσι θανατώθηκε η Κλεοπάτρα, γνωστή ως Κλεοπάτρα Θεά, κόρη του φαραώ της Αιγύπτου Πτολεμαίου του Η΄.

"Μετά δε Σέλευκον ο Γρυπός εγένετο βασιλεύς, και την μητέρα οι φάρμακον κεράσασαν πιείν ηνάγκασεν"
[Αππιανός]

Παρά την πολιτική αστάθεια του καιρού του, ο Γρυπός υπήρξε δημοφιλής βασιλιάς.
Η τρυφηλή εικόνα του στα νομίσματα της εποχής, συνήθης ανάμεσα στους τελευταίους Σελευκίδες, καθώς και οι αφηγήσεις των εξωφρενικά πολυτελών γευμάτων που διοργάνωνε έκαναν τους κατοπινούς μελετητές να σχηματίσουν μια ιδέα παρακμής για την δυναστεία.
Ωστόσο αυτή η απεικόνιση ήταν στην πραγματικότητα σκόπιμη, σε μια προσπάθεια συσχέτισης της δυναστείας με την ευημερία και την καλοζωία, κάτι που φυσικά αντιτίθεται με την ταραγμένη πολιτική κατάσταση που επικρατούσε στην πραγματικότητα.
Μια αφήγηση για τα πολυτελή γεύματα που παρέθετε αναφέρει πως φεύγοντας οι επισκέπτες μαζί τους έπαιρναν και φαγητό συνοδευόμενοι από καμήλα για τη μεταφορά και έναν υπηρέτη για να μεταφέρει ο ίδιος τον επισκέπτη.
Κάτι τέτοιο βέβαια προκαλούσε μεγάλη ζημία στα ήδη επιβαρημένα ταμεία του κράτους.

Αυτά και άλλα πολλά συνέβαιναν στη Συρία των Σελευκιδών δύο χιλιάδες χρόνια πρίν.