Port Pegassu

Γράφει ο Νίκος Καββαδίας στο
Πούσι
[Στην Ελένη Χαλκούση]

κάτου στα νερά του Port Pegassu
βρέχει πάντα τέτοιαν εποχή

Εψαξα λοιπόν και βρήκα το Port Pegassu, είναι ένα πέρασμα μεγάλων πλοίων στο νότιο μέρος του νησιού Stewart, που βρίσκεται κάτω από τη Ν. Ζηλανδία.
Πιο νότια δηλαδή δε γίνεται !
Στους ξένους χάρτες γράφεται Port Pegasus.
Ο Καββαδίας βέβαια το αποδίδει με βάση την Ελληνική γραφή από το Πήγασσος.
Το Port Pegassu πήρε το όνομά του από το πλοίο Pegasus του William W. Stewart που χαρτογράφησε το νησί Stewart/Rakiura το 1809. Δημοσιεύεται στο Oriental Navigator το 1816.

Ρώτησα λοιπόν τον Andrew Reilly, που φτιάχνει χειροποίητα χαρτιά στη Νέα Ζηλανδία
http://www.facebook.com/pages/Bulls/Tenax-Papers-Papers-handmade-from-Phormium-Tenax-NZ-Flax-or-Harakeke/135594689647?ref=share
να μας πεί για ποιά εποχή μιλάει ο Καββαδίας.
Η απάντησή του
Hi Dimitris,
Well Port Pegasus is a long way south of me, however I looked up the NIWA statistics, and they indicate April tp July are the months when there is more rainfall and more wet days on average ... clustered together. However being SOOO close to the antarctic they have even more changable weather. We have very little land mass in or around New Zealand ... so we are like a big ship in the middle of an ocean. We do not influence the weather here the oceans around us do.
I do have the excel spreadsheet of the NIWA data if you want to check it yourself.
Hope that helps.
Andrew
To Invercargill είναι η νοτιοδυτικότερη πόλη της Ν. Ζηλανδίας (και μία από τις Νοτιότερες πόλεις στον κόσμο).
Ζητήσαμε από την NIWA (National Institute of Water and Atmospheric Research)
http://www.niwa.co.nz/
και μας έστειλαν τον ακόλουθο πίνακα για τις βροχές στην περιοχή του Port Pegassu.

Υψος και ημέρες βροχής στο Port Pegassu

Ολα αυτά βέβαια ο Καββαδίας τα έγραψε σε δύο αράδες.

Ο Βλάσης Τσώνος έστειλε, μέσω του Δημήτρη Μηλιώτη αυτό το βιβλίο. Ο πατέρας του Βασίλης Τσώνος επικοινωνούσε για 20 χρόνια μεσω ασυρμάτου στα καράβια με το Νίκο Καββαδία,Κόλλια οπως τον έλεγαν οι φίλοι του ,όπως τον ελεγαν και στη Ματζουρία απόπου καταγόταν....Οταν τελικά συναντήθηκαν για πρώτη φορά του χάρισε αρκετά βιβλία..ένα και αυτό που του το αφιέρωσε.
Ευχαριστώ τον Βλάση και τον Δημήτρη για την ευγενική χειρονομία.

Ο ποιητής στο "Απολλωνία" της ΕΛΜΕΣ.

Το "Απολλωνία" (1945-1970) ξεκίνησε δρομολόγια για την ΕΛΜΕΣ το 1964.

Η γραμμή του ήταν Αγκώνα-Κέρκυρα-Πειραιάς-Ρόδος-Λεμεσός.

Το φθινόπωρο του 1988 στοιχειοθετήθηκε στο τυπογραφείο ΚΕΙΜΕΝΑ και τυπώθηκε στη Χαϊδελβέργη του Μιχάλη Μπορμπουδάκη το βιβλίο NIKOS KAVVADIAS, Maraboe, en andere gedichten, σε έμμετρη απόδοση του HERO HOKWERDA σε 1000 αριθμημένα αντίτυπα. Ο Φίλιππος Βλάχος και η Γεωργία Παπαγεωργίου είχαν διαλέξει το χαρτί Byronic text, Pearl White για το σώμα και Byronic text Cover, India για το εξώφυλλο. Το κόσμημα του εξωφύλλου ήταν από μια παληά έκδοση του Μαραμπού (ίσως και την πρώτη, δεν ξέρω).
Δείτε κα μια αναφορά
http://www.librarything.com/work/1375668/details

Εξ αιτίας του ιδιόρρυθμου γήινου μαγνητικού πεδίου εμφανίζεται σε αυτές τις νότιες περιοχές το Αυστραλιανό σέλας (aurora australis). Ο Νεοζηλανδός αστρονόμος Paul Moss διέθεσε γενναιόδωρα αυτή τη φωτογραφία (29 Νοε 1994, με Practica, φακό 50mm, φιλμ 400asa, έκθεση 30 sec) τραβηγμένη από το Bluff, το νοτιότερο άκρο της Νέας Ζηλανδίας, καμμιά εκατοστή χιλιόμετρα μακριά από το Port Pegassu. Αριστερά φαίνεται ο Σταυρός του Νότου, το Αλφα και το Βήτα του Κενταύρου, αγαπημένοι αστερισμοί των νότιων θαλασσών στην ποίηση του Καββαδία.

Αλλη μια φωτογραφία για το νότιο σέλας, που τράβηξε ο Paul Moss στο Wellington, New Zealand. περίπου στις 3 τη νύχτα της 24 Nοεμβρη του 2001 (exposure approx 30 seconds, camera Pentax ME super, with 28mm lens)
Ο Καββαδίας κάνει αναφορά του φαινομένου στο

"κι ο Σταυρός του Νότου με τα στράλια"

[Νίκου Καββαδία, Ο Σταυρός του Νότου]

όπου "στράλια" είναι η ελεύθερη ποιητική απόδοση του "australis"

Ο ποιητής Μανώλης Αναγνωστάκης διαβάζει το Πούσι
http://www.youtube.com/watch?v=dWMG8xY-vlQ

Οι "Ξέμπαρκοι" το 1986, στο "S/S Ιόνιον 1934" μελοποίησαν και τραγούδησαν το "Πούσι"
http://www.youtube.com/watch?v=V80wc8ZQm3U&feature=related
S/S, για να μη μπερδευτείτε, είναι τα αρχικά του Steam Ship (ατμόπλοιο), η ενδιάμεση κατάσταση από τα ιστιοφόρα μέχρι τα πετρελαιοκίνητα M/V Machine Vessel.

Ο φάρος του Ακορά, από το 1880, βρίσκεται σε ύψος 100 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας και στέλνει μια φωτεινή αναλαμπή κάθε 10 δευτερόλεπτα. Με καλές καιρικές συνθήκες φαίνεται από 23 μίλια μακριά.

Ο κόλπος Peraki και δίπλα το Ακορά [Akaroa] στη νότια Ν. Ζηλανδία.
Στη διεύθυνση
http://www.divenewzealand.com/index.asp?s1=diving&s2=middle%20south%20island&id=56
περιγράφεται το ναυάγιο του πλοίου HOLMBANK στις 20 Σεπτέμβρη του 1963.
Το HOLMBANK κουβάλαγε 400 τόνους φορτίο από το Timaru στο Wellington.
Η ορατότητα στη αρχή ήταν καλή, 4-6 μίλια, μετά όμως μπατάρισε ο καιρός και στις 7.25μμ η ορατότητα έπεσε στις 5 γιάρδες.
Ο καπετάνιος και ο δεύτερος νόμισαν, έξω από τον κόπο Peraki, πως είδαν το φάρο του Ακορά, ξεγελάστηκαν όμως και το πλοίο εξώκειλε στις ξέρες στις 8.22μμ
Οι 16 του πληρώματος σώθηκαν αλλά το πλοίο καταστράφηκε ολοσχερώς.

"Κι έπειτα στις ξέρες του Ακορά
τσούρμο τ' άγριο κύμα να μας βγάλει
τέρατα βαμμένα πορφυρά
με φτερούγες γλάρων στο κεφάλι."
[Ν. Καββαδίας -- Αρμίδα]

Τον τίτλο "Αρμίδα" ο ποιητής τον εμπνεύστηκε από τον ομώνυμο αστεροειδή, που ανακαλύφθηκε από τον Max Wolf το 1903. Στην παραπάνω εικόνα η τροχιά του Armida καθώς περνάει πάνω από το Port Pegassu.


Ο Γιώργος Κόρδης έφτιαξε το έργο-αναφορά στον παραπάνω στίχο.

egg tempera on warerford paper 50x70 cm.

To Dimitri Tsokakis εξαιρετικα.

From the album: "KORDIS PAINTINGS" by George Kordis

Vanuatu είναι το αρχιπέλαγος των νησιών ανατολικά της Αυστραλίας, στην πορεία των πλοίων προς τη Ν. Αμερική. Παληά ονομαζότανε New Hebrides, Νέες Εβρίδες.
"έχω απ΄τα μεσάνυχτα πνιγεί
χίλια μίλια περ΄απ΄τις Εβρίδες"
Χίλια μίλια πέρα απ΄τις Εβρίδες περνάει η γραμμή Port Pegassu-Tocopilla

Επίσης 1000 μίλια πέρα απ' τις Εβρίδες είναι το νησάκι Howland, όπου εξαφανίστηκε το 1937 η Amelia Earhart, η πρώτη γυναίκα πιλότος που προσπάθεσε να κάνει το γύρο του κόσμου.

H Τοκοπίλλα της Χιλής είναι το πρώτο λιμάνι που πιάνουν τα πλοία που έρχονται από Αυστραλία-Νέα Ζηλανδία προς Αμερική, 6000 ναυτικά μίλια μακριά από το Port Pegassu.
"κι ειν΄αλάργα τόσο η Τοκοπίλλα"
Εκεί γίνονταν οι πρώτοι τελωνειακοί έλεγχοι του φορτίου.
"Μας προσμένουν πίπες αδειανές
και τελωνοφύλακες στο Τσίλι"
Μετά, ανεβαίνοντας για Παναμά, το πλοίο έπιανε Περού.

Το πέρασμα του Ατλαντικού συνήθως είχε προορισμό το Λονδίνο.
"Μη φεύγεις. Πες μου, το’πνιξες μια νύχτα στο Λονδίνο
ή στα βρωμιάρικα νερά κάποιου άλλου λιμανιού;"




Σημ. Ενα συνοπτικό βοήθημα για το λεξιλόγιο του Καββαδία θα βρείτε στη διεύθυνση
http://www.peri-grafis.com/ergo.php?id=906